De blog-serie Weg met die Gum! is gebaseerd op de presentatie van Margaret Sap tijdens het Meester in Kunst seminar op 5 november 2019.
Weg met die gum!
Meer aandacht voor het creatieve proces in de klas bevordert de vorm van intelligentie die de toekomst nodig heeft.
***
ROL ALS LEERKRACHT
Voor jou als leerkracht geen groter geschenk dan iets niet kunnen.
Heb je moeite met zingen, met tekenen, met Engels? Gefeliciteerd!
Je eigen fouten en twijfel (over je tekentalent bijvoorbeeld) zijn een mooie les.
Omarm je onkunde en ga aan de slag met je eigen, persoonlijke ontwikkeling.
Zo ervaar je hoe het is om (weer) leerling te zijn. Zo stap je met gesterkt begrip voor je leerlingen de klas in.
Het niet-weten of twijfelen zijn een gelegenheid om je terug te leiden naar liefde
- voor jezelf en jóuw groei
- voor je vak
- voor de kinderen die je lesgeeft.
Vaak ben je in technische vakken als rekenen en taal de allesweter.
Je vraagt wat 21:3 is, en het kind wéét dat jij het antwoord kent.
Eigenlijk een vreemde verhouding, die het onwetende kind onzeker maakt.
Stel je eens op als gids bij de vakken waarbij je sámen met de kinderen creatief kunt denken en handelen. Onder jouw begeleiding start een gezamenlijke reis waarvan je beiden niet weet waar hij eindigt. Dat schept een band en is de start van een mooie herinnering.
Dàt is de ideale leeromgeving voor kinderen: als ze de geestelijke ruimte krijgen pakken ze eigenaarschap op. Zelf leren keuzes te maken, alleen en mèt jou en anderen onderzoek te doen en daarin vertrouwen te krijgen.
En laat ze niet aan hun lot over. Wees actief aanwezig, geef sturing, laat weten dat je er bent en laat zien dat je meedoet.
Een nieuwe cursus?
Als je vandaag de dag nog zegt dat je iets niet kunt, betekent het in 99% van de gevallen dat je het ook niet wilt. De excuses geen tijd, geen geld, geen zin staan allemaal groei in de weg.
Je kunt alles, maar niet alles tegelijk. Dus kies een of twee dingen die jouw groei stimuleren.
Investeer in dat wat belangrijk is. Voor jezelf.
Zoek informatie op, vraag om budget op school en schakel hulpbronnen als programma’s van Meester in Kunst in. Ze zijn zo waardevol. Vanwege inhoud, tijdswinst en structuur.
Transformatie
De transformatie die een schoolkind doormaakt kun je ook volgen in je eigen ontwikkeling. Je angst voor het niet-kunnen zet je om in vertrouwen door te doen.
Kinderen mogen die kwetsbaarheid van je zien. Het is nodig ook. Ze leren ervan toe hoe jij moedig doorzet als jou iets niet lukt.
Speel en ontwikkel mee met de kinderen. Rollenspellen bijvoorbeeld geven jou zo veel indirecte informatie, waarop je emotioneel intelligent kunt reageren. Die vorm van interactie bereidt hen ook op het leven voor.
Met kennis, vaardigheiden en de bereidheid belang te hechten aan je eigen persoonlijke ontwikkeling bouw je creativiteit binnen je klas, school en leven uit.
Mijn advies is dan ook:
Daag jezelf uit en ga iets nieuws leren. Iets buiten je comfortzone. Zoek bij die keuze in de eerste plaats naar vreugde en liefde in wat je doet. Hoe voelt het voor je? En denk nog even terug aan de atleten: Achter weerststand zit groei.
Jouw eigen nieuwsgierigheid en verwondering zichtbaar maken voor je leerlingen hoort bij de waardevolle levenslessen die je een kind kunt meegeven.
Toepassing in de klas
De opstart van creatieve processen en ruimte maken voor een andere vorm van intelligentie, vraagt om drie kern voorwaarden die ik als positief heb beleefd in het bedrijfsleven:
1 – Omgeving. De kracht en speelsheid van saamhorigheid zorgen voor veiligheid.
Dit maakt het mogelijk als kind creatieve risico’s te nemen.
Met andere woorden: hou de school veilig. In de klas. In gedrag, en niet in de laatste plaats ook in woordgebruik en communicatie. Van leerkrachten, ouders en kinderen zelf.
2- Mentaliteit. De bereidheid tot leren. Ga weerstand bij jezelf en je leerlingen als een atleet te lijf. Daar ligt groei. Verkennen, bouwen, denken en doen met je lichaam. Dankzij herhaling en oefening kun je de lat steeds een beetje hoger leggen.
3 – Verandering. Een open, nieuwsgierige houding voor nieuwe invloeden en ideeën maakt levenslustig. Zoek inspiratie, probeer dingen uit en pas nieuwe inzichten toe. Reflecteer op je werk, leer van je fouten en neem dat mee.
Na implementatie vindt bezinking plaats. En pas later is evaluatie relevant.
Een eenduidig motto voor groei en verbetering is
Bereid te zijn je denken en geloofssystemen te herzien of opnieuw te formuleren.
Of het nou gaat om mensen, onderwerpen, vaardigheden of je sociale omgeving.
Houd je geest en instelling jong en flexibel door zelf student te blijven.
Richt je leven en je denkwijze als leerkracht en collega zo in dat je je gum weg kunt gooien.
1 – Denk gedurfd. Spreek je uit. Inspireer elkaar. Zoek gelijkgestemden.
Elders of – als het binnen je schoolteam niet lukt – in online groepen en gemeenschappen.
2 – Moed voor verandering; Benoem wat je niet kunt en wat juist wel. Wat wil je niet of juist wel ten gunste van je persoonlijke groei. Welke cursus wil je volgen? En wanneer begin je?
3 – In staat zijn te (willen) leren van je fouten.
Als je open staat voor fouten, ook die van jezelf, wordt creativiteit realiteit. Dan oordeel je ook anders over collega’s en kinderen.
Je kunt leerlingen wel leren dat ze van hun fouten kunt leren, maar pas die kijk ook toe op je eigen vaardigheden.
Zoek de positieve betekenis van de obstakels op je weg.
Kies er voor in lijn te zijn met positiviteit, vreugde en liefde. Accepteer jezelf inclusief je eigen leercurve, zoek je blinde vlek. Dan oordeel je ook anders over collega’s en kinderen.
Connectie
De praktijk is weerbarstig, dwars en verrekte gecompliceerd. Dat weten we allemaal.
Binnen het kader van de drie kernelementen bloeien creatieve processen op en schakelt de emotionele intelligentie een tandje hoger. Zelfvertrouwen en positief leiderschap zijn noodzakelijk om kinderen van vandaag voor te bereiden op het leven in een moeilijk te voorspellen toekomst. Een toekomst waar hopelijk empathisch en democratisch burgerschap de boventoon voert. En als leerkracht vandaag speel je daarin een voorname rol.
Verbinding
De bewondering van ouders en kinderen voor jou als leerkracht is groter dan je denkt. Je rol in het leven van een kind (en dus ook in het gezin van datzelfde kind) reikt verder dan je denkt. Reikt tot in diezelfde onbekende toekomst.
Als je elke dag start met de intentie contact te maken,
kijk dan eerst jezelf aan (wie wil jíj zijn vandaag?)
en kijk naar je kinderen
thuis
– en in de klas.
Met aandacht.
Dan zijn er geen fouten.
En kan die gum weg.
Luister maar eens naar het prachtige Wie dan wel? van Paul van Vliet
BIO Margaret Sap
Margaret Sap (1971) is oprichter en eigenaar en van l’Atelier des Idées, de rondreizende kunststudio.
Kunsteducatie is in haar ogen onmisbaar in opvoeding en gezinsleven. In de samenleving als geheel, beschouwt zij het als een van de voornaamste instrumenten kansengelijkheid te bevorderen.
Taal, beeld, emotie en inzicht zijn de kernelementen in al haar creatieve programma’s en thema’s: Haar services stimuleren en vergroten het vertrouwen in jezelf en je eigen talenten
Ze organiseert schilderworkshops en trainingen voor scholen en bedrijven en biedt tevens individuele coaching-trajecten ter focusverbetering en persoonlijke groei.
Als motiverend spreker en inspirator onderstreept zij het belang van creatieve ontwikkelingen voor algemeen en individueel welzijn en geluk.
info@latelierdesidees.nl